سایت طایفه هوت رخشانی شهرستان دلگان

 

شهید علی بخش پرورش(هوت رخشانی)

محل ولادت:گزهک بزمان ایرانشهر

محل زندگی:دلگان وگزهک
تاریخ شهادت 1361/02/10
محل شهادت خرمشهر

 

در مصاحبه ای نظر آنها را در خصوص هفته وحدت و جایگاه علما در اتحاد بین شیعه و سنی را جویا شد که مشروح  این گفتگو را در زیر با هم می خوانیم.
مولوی زین الدین ریگی لادیز یکی از علمای اهل تسنن استان سیستان و بلوچستان در این میز گرد با بیان اینکه وحدت در استان سیستان و بلوچستان بسیار مشهود است، اظهار داشت: مردم شیعه و سنی استان 30 سال است که برادرانه در کنار هم زندگی می کنند و دشمنان نظام با وجود تمام اقداماتی که انجام داده اند راه به جایی نبرده اند.
 

وجود مقام معظم رهبری در راس نظام باعث وحدت در کشور شده است
وی ادامه داد: از دلایلی که سبب حفظ وحدت در استان و کشور است وجود رهبری عالم و روحانی در راس نظام است که از حقوق اقوام و مذاهب آگاه است و سبب حفظ وحدت در این کشور شده است.
مولوی ریگی لادیز از عوامل دیگر حفظ وحدت در کشور را دین مبین اسلام دانست و بیان کرد: اسلام دین توحید و وحدت است و همانطور که در آیات بیان شده است که همگی به ریسمان الهی چنگ بزنید و متفرق نشوید مسلمانان نیز چه شیعه و سنی در کنار هم برادرانه زندگی می کنند.
وی اضافه کرد: البته در سایر کشور ها نیز شیعه و سنی هستند و اختلافاتی وجود دارد اما کشور ما به دلیل داشتن رهبری روحانی و عالم همچنان برادرانه با هم زندگی می کنند.
این عالم اهل تسنن بیان کرد: تبلیغات منفی دشمن بر علیه شیعه و سنی در استان هیچ تاثیری نداشته است و همواره شیعه و سنی با تاسی از قرآن و دین مبین اسلام با وحدت و اتحاد در کنار هم زندگی می کنند.

خواستگاه وحدت استان سیستان و بلوچستان است
حجت الاسلام عباسعلی دانشی یکی از علمای اهل تشیع در ادامه با بیان اینکه هر جا که وحدت نباشد جنگ است، افزود: در هیچ جای استان سیستان و بلوچستان جنگ و نزاعی بین علمای شیعه و سنی وجود ندارد و هر چه است برادری ، اخوت، وحدت و همدلی می باشد البته طبیعتا پیروان فرق اسلامی با هم اختلافاتی دارند و این اختلافات را نمی شود انکار کرد همانگونه که اختلافات در درون مذاهب هم وجود دارد همانطور که در مذهب شیعه اختلاف فتوا و دیدگاه داریم در اهل سنت نیز اختلاف فتوا و دیدگاه کلامی داریم.
 

وی اضافه کرد: اختلافات افکاری و دیدگاهی تفرقه و دشمنی نیست این نوع اختلافات در چهارچوب مذاهب اسلامی پذیرفته شده و سبب رشد بوده است لذا نمی توان گفت که گروهی از روحانیون شیعه و سنی در جنگ و ستیز هستند.
حجت الاسلام دانشی با بیان اینکه پیامبر گرامی اسلام پیامبر رحمت نه تنها برای مسلمانان بلکه برای کل جهان است، تصریح کرد: اسلام دین وحدت و همدلی است و وجود مقدس پیامبر همواره واسط این فیض الهی است.
وی با بیان اینکه وحدت یکی از شعار های برجسته انقلاب اسلامی است و این شعار یک شعار تاکتیکی نیست یک شعار بر آمده از باور قلبی فرهیختگان و رهبران جامعه به ویژه رهبر کبیر انقلاب و مقام معظم رهبری است، افزود: بسیاری از اقوام بلوچ و فارس در سیستان و بلوچستان با یکدیگر ازدواج کرده اند و همچنان در کنار هم بدون هیچ گونه مشکلی زندگی می کنند.
وی با بیان اینکه خواستگاه وحدت استان سیستان و بلوچستان است، اظهار داشت: زمانی که رهبر معظم انقلاب در ایرانشهر در تبعید بودند در دیداری که با مولوی قمر الدین داشتند فرمودند: 12 ربیع  تا 17 ربیع را هفته وحدت بدانیم لذا پیشنهاد اولیه وحدت در استان سیستان و بلوچستان قبل از پیروزی انقلاب اسلامی طرح شد.
وی با بیان اینکه رهبر کبیر انقلاب پیش از این که یک رهبر سیاسی باشد یک مجتهد برجسته قم بود که در جایی از سخنان خود فرمودند که امامت از ضروریات دین نیست تا انکار آن انکار ضروری دین باشد و منکر ضروری دین خارج از مسلمانی باشد.
 

مولوی ریگی لادیز با بیان اینکه در 30 سال انقلاب ایران هیچ نهضت اسلامی نبوده است که از حمایت های جمهوری اسلامی بهره مند نباشد، افزود: همه نهضت ها و خیزش های اسلامی و جمعیت های اسلامی همواره مورد حمایت رهبر معظم انقلاب بوده و هستند پس اذعان کنیم که وحدت به عنوان یکی دستاوردهای انقلاب اسلامی قابل صدور به دنیای اسلام است.
وی گفت: وحدت در جمهوری اسلامی به حدی فراگیر بوده که تمام بیداری های جهان اسلام نشات و الگو گرفته از انقلاب  اسلامی است لذا دشمنان اسلام همواره با ایجاد گروهک های تکفیری در جهت ضربه زدن به نظام بوده اند.
این عالم اهل سنت تصریح کرد: در بسیاری از کشور ها تبعیضی بین شیعه و سنی وجود دارد اما به پشتوانه انقلاب اسلامی هیچ گونه تبعیضی بین شیعه و سنی در جمهوری اسلامی نیست لذا دشمن دارد کار می کند تا از مسائل کوچک اختلافاتی را بین مذاهب ایجاد کند.
وی  ادامه داد: علما باید بیدار باشند و نگذارند دشمن از اختلافات کوچک سبب فاصله انداختن و تفرقه در کشور شوند لذا باید جوانان وافراد ناآگاه را از حربه دشمنان اسلام آگاه نمایند.
وی با بیان اینکه امام حنفی یکی از امامان اهل تسنن عنوان کرده اند" ما اهل قبله کسی را کافر قرار نمی دهیم"، تصریح کرد:  با توجه به آیات و روایت وهابیون مشرک هستند که کی یاز این گروه های مشرک گروهک تکفیری داعش است که توسط دشمنان حمایت می شود .
 

حجت الاسلام عباس دانشی با اشاره به اینکه در جامعه ای با جمعیت 80 میلیون نفر افرادی هستند که برداشت های غلطی از دین و قرآن و سنت دارند و به بیراهه می روند، گفت: دشمنان انقلاب اسلامی از این برداشت های غلط دست به نقشه هایی جهت ایجاد تفرقه زدند.
وی ادامه داد: در بسیاری از کشور های مسلمان جنگ های داخلی بوده ولی دلیل اینکه با وجود تلاش های بسیار به پیروزی نرسیده اند عدم وجود وحدت در جامعه بوده است لذا تفرقه در دنیای اسلام هیچ ثمره ای جز قتل و خونریزی نداشته است.
وی با اشاره به اینکه در طول تاریخ 100 ساله دنیای اسلام هیچ کس با تکفیر و قتل و عام نتوانسته است اسلام را نابود کند چون مردم متحد و همدل بوده اند، اظهار داشت: در طول  30 سال عمر انقلاب نیز هیچ قدرتی نتوانسته انقلاب را تضعیف کند حتی 6 رییس جمهور آمریکا با وجود گزینه های روی میز هنوز نتوانسته اند انقلاب اسلامی را شکست دهند لذا طراحان این قصه ها می دانند این خواب ها تعبیر نمی شود اینجا رهبر و ولایت فقیه به عنوان سد محکم برای حفظ و حراست ایران پذیرفته شده است و ملت ایران بر آن پافشاری می کنند.
حجت الاسلام دانشی بیان کرد: در سایه امنیت و آرامش و اتحاد و برادری نظام اسلامی از 6 هزار مسجد اهل سنت همواره صدای اذان پخش می شود و تا کنون هیچ مشکلی پیش نیامده است.
انتهای پیام

به مناسبت آغاز هفته وحدت، آیین محفل انس با قرآن با حضور علما، فرهیختگان، مسوولان و مردم شیعه و سنی دلگان با قرائت قرآن، در مسجد فاروق الاعظم اهل سنت این شهرستان برگزار شد.

منبع:دلگان پرس

نام: دادمحمد هوت

نام پدر: در محمد متولد: 1347 محل تولد: ایرانشهر

محل شهادت: شلمچه 1365

شهید داد محمد هوت در سال 1347 در روستای جعفر آباد از توابع بخش بمپور در خانواده ی مذهبی چشم به جهان گشود. دوران دبستان را که مصادف با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی بود، با موفقیت به پایان رساند. برای ادامه ی تحصیل به شهرستان ایرانشهر عزیمت کرد و به دلیل علاقمندی به علوم دینی در حوزه ی علمیه ی تازه تأسیس آن شهر مشغول به تحصیل گردید.

او از فعالیتهای فرهنگی غافل نماند و با تأسیس کتابخانه در روستا، جوانان را جذب فعالیتهای فرهنگی و دینی نمود. دروس مقدماتی حوزه را در زادگاهش به پایان رساند. او که نبرد علیه کفر را وظیفه خود می دانست رهسپار میادین نور علیه ظلمت شد و به دفاع از میهن عزیزمان پرداخت. در سال 64 جهت ادامه ی تحصیل وارد حوزه ی علمیه قم شد. بار دیگر به جبهه رفت و در عملیات «کربلای پنج» شربت شهادت نوشید.

مادر شهید می گوید: شهید ما دارای اخلاق شایسته ای بود. ما را به روزه و نماز و خشوع در برابر خدا سفارش می کرد و از مردم می خواست که از رفتن بچه هایشان به جبهه جلوگیری نکنند.

فرازی از وصیت نامه ی شهید: دوستان و عزیزان من! امیدوارم که شما جوابگوی ندای «هَل مِن ناصِر یَنصُرنی» حسین باشید. همانطوریکه جوانان ما این ندا را لبیک گفتند و در خون پاکشان غلتیدند. ای کاش صد جان داشتیم و در راه رضای خدا فدا می کردیم. ننگ است در خانه ماندن و دین خدا در خطر باشد.

انتهای پیام/

منبع:سلمان نیوز

سه شنبه سوم آذرماه 93پس از نماز مغرب وعشاء يادواره پايگاهي شهداي روستاي چاه محمد از توابع شهرستان دلگان با حضور سرهنگ فضلي مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان سيستان وبلوچستان وساير مسئولان و خانواده هاي معظم شهدا و ايثارگران و اقشار مختلف مردم برگزارشد.

در اين مراسم سرهنگ فضلي ضمن گرامیداشت هفته بسیج گفت :برگزاري يادواره شهدا براي آشنايي نسل جواني است كه نه جنگ را تجربه كرده است و نه حقايق روشن دفاع مقدس را مي داند و اين وظيفه ماست تا با برگزاري يادواره هاي شهدا و گراميداشت هفته دفاع مقدس به روشني آنان را آگاه و آشنا كنيم.

مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس افزود:بدون شك برگزاري يادواره هاي شهدا فرصتي است ارزشمند تا نسل جوان و تشنه حقيقت را با واقعيت هاي هشت سال دفاع مقدس و رشادت ها و ارزش ها و اهداف بلند شهيدان آشنا كنيم.

در ادامه حاج آقا نورايي رئيس اداره تبليغات اسلامي شهرستان دلگان با اشاره به رشادتهای رزمندگان ۸ سال دفاع مقدس گفت: با برگزاری این یادواره ها و معرفی شهدای بزرگوار، آن ها را به نسل نوجوان و جوان بیشتر معرفی کنیم تا نسل جدید با آرمانهای شهدا بیشتر آشنا شده و آنها را سرلوحه خویش قراردهند.

حجت الاسلام مراد نورايي ارج نهادن به مقام شهدا و تکریم خانواده های ایثارگران را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: برپایی یادواره شهدا و سرکشی و دلجویی از خانواده های معظم شهدا و ایثارگران از وظایف همه ما است.

گُلمورتی یکی از شهرهای استان سیستان و بلوچستان ایران است. این شهر، مرکز شهرستان دلگان است. جمعیت این شهر بر اساس سرشماری سال ۱390، برابر با 8٬310 نفر بوده است [۱]. شهر گلمورتی که پیش از این در شهرستان ایرانشهر قرار داشت از تاریخ ۴ دی ۱۳۸۶ به عنوان مرکز شهرستان تازه‌تأسیس دلگان برگزیده شد.[۲] گلمورتی نزدیک‌ترین شهر به هامون جازموریان از سوی شرق است. ارتباط با دریاچه جازموریان از استان سیستان و بلوچستان از راه آسفالتهٔ ایرانشهر ـ بمپور ـ گل‌مورتی ـ روباهی - چاه کیچی است.[۳] پیشینه در سال ۱۳۵۹ خورشیدی فیلم مستندی به نام «نان بلوچی» توسط ابراهیم مختاری در مورد زندگی مردم گلمورتی ساخته شد که در جشنواره فیلم لایپزیگ آلمان در سال ۱۹۹۷ نمایش داده شد. طبق این فیلم مستند، مردم گلمورتی در آن سال هنوز در کومه‌ها زندگی می‌کردند و تنها شب‌ها برق داشتند. منطقه نیز به خاطر درگیری خان‌ها با ناامنی روبرو بود.[۴] امروزه راه آسفالتهٔ ایرانشهر به جیرفت از گلمورتی می‌گذرد. در سال ۱۳۸۶ بخشی از واحدهای مسکونی ویران‌شده در اثر چَرخَند گونو در گلمورتی بازسازی شد.[۵] منبع:ویکی پدیا

بامری ، از طوایف بلوچستان ، نیم کوچنده و ساکن جنوب شرقی ایران . مرکز اصلی این طایفة مستقل ، منطقة عمومی دَلگان ، عمدتاً مغرب بمپور * تا هامون جازموریان است (فیروزان ، ص 33) لیکن گروههای دیگری با نام همین طایفه ، در شهرستانهای کهنوج (سازمان برنامه و بودجه ، 1363 ش ، ج 5، بخش 16، ص 154)، خاش (مرکز آمار ایران ، ص 27)، زابل ، و حتی بلوچستان پاکستان شناسایی شده اند (افشار سیستانی ، ص 122ـ127). بامریها، و به طور کلی اغلب عشایر بلوچستان ، به علّت اوضاع طبیعی حاکم ، اغلب فاقد ایل راه مشخص اند و مسیر کوچی کوتاه دارند که از چند ده کیلومتر بیشتر نیست . شاید به همین دلیل است که ، برخلاف ایلهای سلسله جبال زاگرس ، عشایر بلوچ ، از جمله بامریها، از حد طایفة مستقل فراتر نمی روند و به هیچیک از آنها ایل گفته نمی شود (سازمان برنامه و بودجه ، 1356 ش ، ص 75). به گفتة سردار نواب خان ، بزرگ طایفة بامری ، زادگاه و خاستگاه اصلی این طایفه بم و نرماشیر* کرمان است . آنان در زمان حکومت قاجاریه ، به دشت دلگان مهاجرت کرده ، سپس بر اثر تنگدستی و برای تأمین منابع جدید معیشت ، به بمپور، خاش ، غرب جازموریان ، سیستان و مناطق دیگر روی آورده اند. دشت دلگان سابقاً شامل دهستانی به همین نام و قسمتی از بخش بَزمان بوده است (همان ، ص 1). در تقسیمات اخیر، دلگان بخش مستقلی است . نواحی شمالی دشت دلگان به علت وجود سنگلاخهای ناشی از سیلابهای کوهستان بارز، بهرة چندانی از پوشش گیاهی ندارد؛ در حالیکه نواحی جنوبی و جنوب غربی دشت به حدی پوشیده از کهور و کهورک است که جنگل «چاه هاشم » نامیده می شود. با این وصف ، در اینجا «تنها حیوانی که از لحاظ مواد غذایی در مضیقه نیست شتر است ... نخل بیشتر از هر درخت دیگری در نقاط مختلف این منطقه یافت می شود» (همان ، ص 17ـ 18). غنای آب زیرزمینی و وضع پستی و بلندی منطقه ، به عشایر ساکن منطقه امکان داده است که به کمک قنات و چاههای دستی (دولاب ) آب فراهم کنند. بامریها مقتدرترین و پرجمعیت ترین طایفة دشت دلگان هستند و چند طایفه با پایگاههای متفاوت اجتماعی و حتی نژادی به آنها وابسته اند. طوایف وابسته ، با همة گوناگونی و تعارضات ، کل منسجم و متوازنی می ساخته اند و هر طایفه در این کل ، وظیفة خاصی به عهده داشته است و امروزه نیز جایگاه کنونی هر طایفه را وظیفة سابق آن ، که کم و بیش بر جای است ، تعیین می کند (همان ، ص 1). این طوایف به علت مقتضیات گوناگون سیاسی ، نظامی ، اقتصادی ، با پیوندهای خویشاوندی سببی یا مناسبات اقتصادی ، به یکدیگر نزدیک شده اند و از آنجا که قدرت و حاکمیت در خانوادة بامریها ریشه داشته ، مجموعة طوایف به نام بامری معروف شده است . از آنجایی که انسجام ایلی در این دیار، وجود ندارد و تغییر و تحول در سطح تیره ها زیاد است ، منابع مختلف ، رده های تقریباً متفاوتی را، زیر نام طایفة بامری ، دسته بندی کرده اند. مهمترین منبع ، که منابع دیگر از آن سود جسته اند، بررسی ایلات و عشایر بلوچستان است که دفتر آبادانی مناطق عشایری وزارت آبادانی و مسکن در حدود 1350 ش چاپ کرده است . در این منبع جمعیت طایفة بامری 000 ، 13 تن ، و در جای دیگر 000 ، 18 تن ، برآورد و در 28 تیره ، بدین شرح رده بندی شده است : روْدین زَهی ] نوابی [ ، دُروش زهی ، جمشید زهی ، فولاد زهی ، دُرَّکی ، قنبرزهی ، میرکا زهی ] میرَک زهی [ ، تاجو زهی ، عبداللهی ، سائی ، جمشید زهی ] تکراری [ ، شهداد زهی ، خانی زهی ، جَنگو زهی ] ؟ [ ، حُوت رِکشانی ، کُنار زهی ، یوسف زهی ، حیدر زهی ، بامری ، فَراری ، دُرانی ، مَکسانی ، بُوخَیر زهی ، دِکالی ، حُوت عباسی ، تابِکی ، مالکی ، نَوابی ، رودین زهی . از کل طوایف 10% در مناطق گُل مورتی ، مفیدی و بزمان ساکن بوده اند و بقیه تقریباً در فاصله ای به طول هشتاد کیلومتر در مناطق ییلاقی جبال ، کوهستان هُودیان و شمال دشت دلگان و مناطق قشلاقی جنوب سلسلة هودیان و دشت دلگان کوچ می کرده اند (ایران . وزارت آبادانی و مسکن ، ص 30، 39). براساس بررسی 1356 در دشت دلگان ، مرکز اصلی بامریها، طایفة عبداللهی و بامری از تبارهایی جداگانه دانسته شده ، «اما بنا به مقتضیات گوناگون سیاسی ـ نظامی گذشته ، از طریق پیوندهای سببی به یکدیگر وابسته شده اند که از میان طوایف فروتر یعنی غلامها، داودیها، هودیانی ها و جَطّها... به نحوی یکسویه پیوند یافته اند؛ بدین قرار که از آنان زن می گرفته ، اما زن نمی داده اند» (سازمان برنامه و بودجه ، 1356 ش ، ص 132). براساس همین بررسی ، تیره های اصلی طایفة بامری ، رودین زهی ، میرک زهی ، حیدر زهی ، شهداد زهی و فولاد زهی هستند و تیره های جنگو زهی ، خاکی زهی ، تاجو زهی ، شاهو زهی ، کنار زهی و جمشید زهی ، منسوب به طایفة عبداللهی . در بررسی 1363 از بامریهای غرب جازموریان ، محدودة شهرستان کهنوج ، حدود دوازده تیره از بامریها (هوت و جازی ...) در 31 هَلْکْ ( رجوع کنید به دنبالة مقاله ) و 320 خانوار و 862 ، 1 نفر شناسایی شده است که الگوی زیستی متمایز از سایر طوایف کوچ رو منطقة ] = حوضة [ آبریز غرب جازموریان داشته اند. (سازمان برنامه و بودجه ، 1363 ش ، ج 5، بخش 16، ص 166). تیره های طایفة بامری ، در غرب جازموریان ، عبارت بوده اند از: دُرّکی ، جلگه ای ] ؟ [ ، سیفعلی ، جازی ، هیچُو، مُوریازاده ، جمشید زهی ، فولاد زهی ، هوت ، لَرِجازی ، دِهْمیری و دروش زهی (همان ، ج 5، بخش 16، ص 170). نتایج تفصیلی سرشماری اجتماعی ـ اقتصادی عشایر کوچندة 1366، بامریهای کوچندة ایرانشهر 222 خانوار با 144 ، 1 نفر و بامریهای کوچندة خاش را 105 خانوار با 502 نفر برآورد کرده است (مرکز آمار ایران ، ص 27). طایفة بامری به اجزای کوچکتری تقسیم می شود. طوایف بلوچ برای این اجزا، اصطلاحات مختلفی دارند؛ ازجمله : «رَنْدْ»، «بَراسْ رَند»، «ذات » و «شَلْوارْ» که همة آنها معادل اصطلاح تیره در طوایف و عشایر دیگر است . در طایفة بامری اصطلاح ذات بیشتر از دیگر معادلهای آن استعمال می شود. بعد از ذات ، کوچکترین واحد خویشاوندی هَلْکْ است . هلک معلول دو عامل است : عامل اقتصادی و عامل خویشاوندی . تعریف هلک چنین است : «مجموع خانوارهایی که به عنوان واحد همکاری اقتصادی و از طریق شبکة خویشاوندی به یکدیگر نزدیک می شوند» (سازمان برنامه و بودجه ، 1356 ش ، ص 133). طایفة بامری ، در سلسله مراتب اجتماعی طوایف دشت دلگان و اطراف آن ، از لحاظ قدرت سیاسی ، نظامی و اقتصادی ، در رأس بوده است . عنوان سرداری ویژة این طایفه و در تیرة رودین زهی (نوابیها) موروثی است . شجره نامة سرداران طایفة بامری ، از این تیره ، بدین شرح بوده است : میردولت خان ، میردرّا شهدوست خان ، سرتیپ نواب خان ، زمان خان و نواب خان (سردار کنونی ). هر چند که اکنون عنوان سرداری رسمیت ندارد و سردار در مقام سرپرست طایفه شناخته می شود امّا تیره ها و طوایف همچنان این عنوان را به کار می برند (همان ، ص 136). بامریها در ابتدا، برای حفظ استقلال طایفة خود، مبارزات سخت و ادامه داری با دیگر طوایف و سرداران بلوچ کرده اند، تمایزات فرهنگی نیز موجب ادامة این مبارزات می شده است . طولانیترین و سخت ترین جنگ قبیله ای بامریها در فاصلة 1280 تا 1290 ش رخ داده است . طرفهای دیگر این درگیری قبیله ای ، تقریباً مجموع طوایف سنّی مذهب مناطق بلوچستان سرحدی و مکران و در رأس آنها طایفه بارَکزَهی و شیران زهی به رهبری بهرام خان و سعیدخان بوده است . این جنگهای قبیله ای حدود هشت سال طول کشید و بامریها به رغم جمعیت کم و امکانات محدود مقاومت کردند. سردار بامریها در آن زمان سرتیپ نواب (جدّ نواب خان فعلی ) بوده است . برخی از آگاهان ، عامل اصلی اختلافات گذشتة بامریها و طوایف دیگر بلوچ را انگیزه های مذهبی می دانند و برخی نیز به توسعه طلبی این طایفه و تعارض با قدرت محلی سرداران و حاکمان محلی بلوچ اشاره می کنند. حدود سال هشتم این درگیری ، شیوع وبا در سیستان و بلوچستان موجب مرگ عدة بسیاری از جمله یارمحمد و جلال ، پسران سرتیپ نواب خان ، شد. بیماری وبا و خستگی از جنگی طولانی و بیهوده ، موجب شد که سرتیپ نواب خان به بهرام خان و دوست محمدخان بارکزهی مراجعه و درخواست صلح نماید که پذیرفته شد و از آن زمان تاکنون نوعی مدارا و همزیستی میان آنها حکمفرماست . یکی از وقایع مهم ، مدتی قبل از شیوع وبا، درگیری یارمحمد با سلطانی هندی ، از نمایندگان دولت انگلیس و صاحب اقتدار در شهر بم بود. در این درگیری ، سلطان هندی به دست یارمحمدخان کشته شد. امروزه نیز اشعاری راجع به این واقعه وجود دارد. بامریها، اغلب شیعه مذهب اند، و ازدواج ، طلاق ، سوگواری و دیگر مراسم ایشان ، با دیگر طوایف بلوچ سنّی مذهب ، تفاوت دارد و به علّت مذهب ، زادگاه و همسایگی و تماس با طوایف مقیم استان کرمان و شرق جازموریان از لحاظ فرهنگی با سایر طوایف بلوچ ، تفاوتهایی دارند. با این حال ، به گفتة کمال الدین غراب بین آنها و سنّیان اختلاط و آمیزش صورت می گیرد (ص 148، 150). بامریها، بلوچی صحبت می کنند ولی لهجة آنها که خود نیز دارای دو گویش است ، با لهجه های سایر طوایف تفاوتهایی دارد. دو گویش لهجة بامریها، بیش از بلوچی ، شبیه فارسی است . منابع : ایرج افشار سیستانی ، عشایر و طوایف سیستان و بلوچستان ، تهران 1370 ش ؛ ایران . وزارت آبادانی و مسکن . دفتر آبادانی مناطق عشایری ، بررسی ایلات و عشایر بلوچستان ؛ جغرافیای استان سیستان و بلوچستان ، تهران 1368 ش ؛ سازمان برنامه و بودجه . گروه مطالعات هامون ، مطالعة جامع توسعة اقتصادی اجتماعی حوزة غرب جازموریان ، ج 5، 1363 ش ؛ سازمان برنامه و بودجه . مرکز پژوهشهای خلیج فارس و دریای عمان ، طرح اقتصادی اجتماعی دلگان ، 1356 ش ؛ کمال الدین غراب ، بلوچستان یادگار مطرود قرون ، تهران 1364 ش ؛ ت . فیروزان ، «دربارة ترکیب و سازمان ایلات و عشایر ایران »، در ایلات و عشایر ، تهران 1362 ش ؛ مرکز آمار ایران ، سرشماری اجتماعی ـ اقتصادی عشایر کوچندة 1366: نتایج تفصیلی کل کشور ، تهران 1367 ش . / ابراهیم موسوی نژاد /

رخشاني:(رخشان) جد بزرگ رخشاني ها رخشان نام دارد كه طايفه نام خود را منتسب به وي مي داند. آرامگاه رخشان درکوهستانهای بلوچستان پاکستان برروی ارتفاعات شمالی دره رخشان قراردارد که زیارتگاه مردم این دیار است . رخشان صاحب چهارفرزند به نامهاي بادين ، ماندا ، جمال دين و زربخت بوده كه اين اسماءحالت تغيير يافته اسامي میربهاءالدين ،میر جمال الدين ،میر امام دادو زربخت مي باشند كه مدلل بر ديرينگي ووقدمت زمان حيات آنهاست. هريك از اين فرزندان شاخه اي از تيره هاي ایل رخشاني را پديد آورده اند كه به نام خود آنها ناميده مي شود. قسمت اعظم اين تيره ها دربلوچستان شرقی(پاکستان) نوشكي ، دالبندين،خاران(آران)،چاگی ، ماشکید ودره رخشان پاكستان سكونت دارند و تعدادي نيز در ولایات نيمروز و هلمند افغانستان وبرخی درروسيه و ترکمنستان وتعدادی نیز در کشورهای حوزه خلیج فارس وگروه اندكي در اروپا وآمريكا ساكن اند . نكته حائز اهميت در مورد رخشاني اين مطلب است كه در بلوچستان پاكستان فقط دو زبان شاخص وبارز وجوددارد که همگان بدان تکلم می کنند. يكي زبان بلوچي باگویش رخشاني و ديگري ،زبان براهويي است ،که این زبان ،متعلق به قوم براهویی است که یکی دیگر از نژادهای اصیل ایرانی است که دارای فرهنگ وزبان خاص خود می باشدو در شاهنامه از این قوم به نام کوچ(قفص)یاد شده است و اكثر طوايف بلوچ ضمن آنكه به گويش بلوچي رخشاني تكلم مي كنند خود را وابسته ومتعلق به اين ایل مي دانند. در كتاب احيائ الملوك (ملک شاه حسین سیستانی ) نوع خاصي ازاسب به نام - اسب رخشاني - نام برده مي شود كه توسط طايفه رخشاني ودرمنطقه دره رخشان پرورش مي يافته است واين نوع اسب از نژادهای گرانقيمت وكمياب بوده که در آب وهوای مناطقگرم وخشک تحمل واستقامت بسیار بالایی داردودر داشتن رنگ زیبا وسرعت خارق العاده ،منحصر به فرد است. زبان بلوچی از زبان‌های ایرانی شمال باختری است و با زبان‌های تاتی، کردی و تالشینزدیکی زیادی دارد برای همین به نظر می‌رسد گویشوران این زبان در گذشته دور از نواحی شمالی ایران امروزی به کرمان وسپس به كيج ومكران قديم كه بعدها به بلوچستان معروف گرديد کوچیده باشند. در شاهنامه نیز از شجاعت ، دلیری ، بی باکی ، شرافت ومیهن پرستی وتمدن متعالی آنان یاد شده است. گویش‌ها بلوچی را به دو گروه اصلی تقسیم می‌توان کرد: شرقی، یا شمال شرقی، و غربی، یا جنوب غربی، عمده بلوچها درسه کشور پاکستان، ایران و افغانستان در سرزمینی نسبتاً وسیع و گرم وخشک زندگی می‌کنند تعدادی ازآنان در ترکمنستان بسر می‌برند مجموع قبایل بلوچ جمعیتی بالغ بر ده میلیون نفرتخمین زده می‌شوند. که بیشتر آنها در دو کشور پاکستان و ایران ساکن اند. اما این رقمها اعتبار قطعی ندارند. بلوچها دراکثرکشورهای جهان سکونت دارند که به دلایل مختلفی از سرزمین خود خارج شده‌اند. که بخشی ازآنها درکشورهای حوزه خلیج پارس و برخی درکشورهای آفریقایی زندگی می‌کنند. بلوچهای افغانستان اغلب در دو ولایت هلمند و نیمروز بسر می‌برند. گويش بلوچي غربی (رخشانی) رخشانی سرحدی رخشانی افغانستان رخشانی ترکمنستان رخشانی پنجگوری رخشانی کلاتی رخشانی سراوانی گويش بلوچي جنوبی (مکرانی) لاشاری کچی کراچی گویش‌های بلوچي جنوبی یا( سلیمانی وكيچي) بوگتی (بامبور) مری رند (سیبی) که چاکربر‌های سیب را شامل می‌شود دوکمی- مزاری مندوانی & گویش جاتووی سند غربی) جماعتي از قبايل بلوچ كه تحت عنوان كلي (رند)ياد مي شوند طايفه رخشاني و ريگي اند كه در زمره ترك كنندگان زمين وداراي اهميت سياسي ويژه شناخته مي شوند. یک روایت بلوچی میگوید:( رخشانی وریگی چوک میر حقیقت حان انت) تيره هاي مختلف اين طايفه در كشورهاي پاكستان(نوشكي ودالبندين وكوئته وماشكيد وكراچي و دره رخشان وريگستان) افغانستان(هلمند ونيمروز وريگستان ) ايران(سيستان، لوتك رخشاني وميانكنگي وشهرزابل ، بلوچستان، زاهدان، ميرجاوه ، خاش و... ) وتركمنستان، سرخس ، خراسان ، بيرجند ، تربت، قاين ، مشهد ، سرخس كرمان ، فهرج ، رودبارجنوب ، قلعه گنج ، منوجان ، کهنوج ،فاریاب وهرمزگان و... زندگي مي كنند. تيره هاي اصلي اين طايفه عبارتند از : 1ـ رخشاني باديني (تيره سرداري) 2ـ رخشاني جمال ديني 3ـرخشاني ماندايي 4ـ رخشاني زربختي شاخه هاي منشعب از چهار تيره بزرگ عبارتند از: ریگی (دارای 36 تیره )سارانی(دارای 5 تیره )؛گرگیج(؛دارای 10 تیره) جیند زهی؛ فقیرزهی ؛جنگی زهی ؛قنبرزهی (کمرزهی،خمر)===توسط اين تيره اشرف افغان هنگام فرار به سوي قندهار كشته شد وسرش را به عنوان هديه براي نادر شاه افشار فرستادند.===؛ سیاه پاد؛ ازبک زایی؛ بهلولی؛ ماهککی ، لالويي سور؛ کبدانی ؛رحمان زهی ؛بیلر؛ مالکی؛ سیاه چم؛ شهمراد زهی ؛کمالان زهی ؛مسری زهی؛ هولازهی ؛اينگل زهی؛ آزات زهی؛ دشتکانی؛ بلغانی؛ مندوزایی؛ غدایزدایی ؛رحیمان زایی ؛بولا زهی ؛ هوت رخشاني.؛سیاه سر ، رند ، کلبعلی ، علی زایی و... رخشانی های افغانستان زربختی اند وبرخی از آنان که در منطقه نیمروزبه سر می برند به همراه گروهی از پشتون های افغان چون در میان طوایف براهویی زندگی می کنند با زبان براهویی تکلم.بلوچ های رخشانی و پشتون های نورزی نیزگویش لهجه براهویی را دارند.ولی سایر رخشانی افغانستان به زبان بلوچی رخشانی تکلم می نمایند. رخشاني هاي سيستان ومیرجاوه ، زاهدان ، بيرجند ، مشهد، تهران ونوشكي ودالبندين ، از تيره های باديني وجمال دینی اند واز دو گروه فارسي زبان و بلوچ زبان ،تشكيل شده اند كه شجره نامه رخشاني هاي باديني به شرح ذيل مي باشد. زوطهماسب(پادشاه ایران در زمان افراسیاب) میر زمیر ــــــــ میر قاسم ـــــــ میر نصر الدین(میر حقیقت خان) ــــــــ میر نور شاه (رخشان) ــــــــ میر بادین ــــــــــ میر سیداد ــــــــ میر کرم شاه ـــــــــــ میر شهبیک ــــــــــ میر هارون ــــــــــ میر حیدر ــــــــــــ میر حسن ـــــــ میر مانده ـــــــ میرحمزه(حمزه سیدالشهدا ـ حمزه آزرک شاری - رهبر جنبش سیستان علیه اعراب حاکم بر سیستان بزرگ -در آن دوره تا منطقه سند پاكستان جزئ سيستان بوده است = حَمزه پسر آذَرَک شاری معروف به حمزه بن عبدالله خارجی یکی از ایرانیانی است که بر علیه حکومت خلفای عباسی قیام کرد. قیام او در اواخر سدهدوم هجری درسیستان آغاز شد. او نسب خود را به زو طهماسب می‌رسانید وحکیم طوس در شاهنامه از زو طهماسب اینگونه یاد می کند: در ادامه نبرد نوذر پادشاه ایرانی کشته شد اما با درایت و دلاوری زال ایرانیان در مقابل سپاه افراسیاب ایستادند و زوطهماسب را به پادشاهی برگزیدند افراسیاب که از فتح ناامید گشته بود مجبور به پذیرش قرارداد صلح و عقب نشینی شد و استقلال ایران به همت دلیران سیستان حفظ گردید. با مرگ زوطهماسب و در هنگامه پادشاهی گرشاسب بار دیگر افراسیاب تورانی سعی کرد از بحران انتقال حکومت استفاده نماید لذا با لشکری گران به ایران تاخت.و . . ). حمزه آذرك به خاطر این که یکی از عمال دولت عباسي نسبت به او بي احترامي كرد ،به ستیزه برخاست وقيام كرد. حمزه سپاهی بزرگ گرد آورد و توانست که نمایندگان هارون الرشیدخلیفهوقت عباسی راشکست دهدوسیستان راازدست آنان خارج کند. او مردم سیستان را از دادن خراج به خلیفه بازداشت و خود نیز چیزی از آنان نگرفت. وی سپس خراسان و کرمان را نیز به سیستان افزود. علی بن عیسی که از طرف خلیفه فرمانروای خراسان بود از هارون کمک خواست. خلیفه به تن خویش به خراسان رفت و امان‌نامه‌ای نیز برای حمزه نوشت ولی حمزه ، حاضر به صلح نشد و با سپاهی سی هزار نفری به مقابله با خلیفه شتافت. هنگامی که او به نیشابوررسید شنید که هارون درگذشته‌است و به گماردن پنج هزار سپاهی در سرزمین‌های که تسخیر کرده بود بسنده کرده و خود به هندو سندلشکر کشید. حمزه در زمان فرمانروایی مامون به سال ۲۱۳ هجری درگذشت) ــــــــــــــ میرشاهو ـــــــــ مير شیهک (ازحاکمان بلوچستان قبل از صفویه )ــــــــ»مير چاكر(ازحاکمان بلوچستان در عهد صفویه )ـــــــــ مير حمراء ــــــــ مير حسن ـــــــــ مير بدرالدين ـــــــــ مير نصرالدين ــــــــ مير عجب خان ـــــــــ مير اوديل خان ــــــــ شادي خان ــــــــ مير جان بيك خان ـــــــــــ مير رستم خان ــــــــــ مير كوچك خان ـــــــــــ مير لشكر خان طبق اسناد موجود مير لشكر خان در اطراف تاسوكي ،ريگ چاه وگود زره ،که در آن زمان دشتی آباد وپر رونق بوده است, به شغل دامداري اشتغال داشته وداراي رمه هاي بزرگ شتر وبز وگوسفندبوده و هم پيمان با قوم براهويي، تأمين امنيت مرزهاي شرقي كشور ر ا بر عهده داشته است .وزماني كه دولت مركزي ضعيف بود به صورت خود مختار در این منطقه ، حكومت مي نموده است وهم اكنون دوتپه در منطقه تاسوكي به نام تپه لشكران 1و2 به ثبت ميراث فرهنگي رسيده است. پس از اينكه به دليل بي ليا قتي شاهان ايران بلوچستان به دوقسمت تقسيم شد وقسمت شرقي به بلوچستان انگليس معروف گرديد، ايل رخشاني براي اينكه مليت ايراني خويش را از دست ندهند وتحت تسلط انگليسي ها در نيايند پس از جنگ وگریز های متعدد، به سوي مرزهاي داخلي ايران كوچيدند وقسمت اعظم آنها در سيستان كه منطقه اي سرسبز وخرم بود متمركز گرديدند. ولي به دلايلي مجبور شدند به گروههاي كوچكتري تقسيم شوند وبه روسيه وافغانستان وشهرهاي داخلي ايران وگروهي نیز به پاكستان و کشورهای خلیج فارس نقل مکان نمایند . رخشاني هاي لوتك وسکوهه، از زمان کدخداپسند خان رخشانی که از طرف خاندان علم قاینی به سمت کدخدایی سکوهه را منصوب شده است در اطراف سكوهه، سبز كيم ولوتك اقامت داشته اند. ازگویش بلوچي به فارسي وگويش سيستاني تغيير زبان داده اند و از زمان لشكرخان در لوتك رحل اقامت گزيده اندو همچنان مثل سابق با ساير تيره هاي رخشاني مواصلت و ارتباط نزديك دارند و به آداب و رسوم قومي و قبيله خويش به شدت پايبند مي باشند. ( كنل چارلز ادوارد ييت ، از سكوهه ديدن كرده واينگونه مي نويسد: پس از عبور از قلعه سام - پسند خان رخشاني- كد خداي سكوهه كه بلوچ اهل كراچي است و دو پسرش به پيشباز ما آمده و خوش آمد گويي كردند ...كدخدا مي گفت كه دهكده 300خانوار زندگي مي كردند ولي آنچه را كه من ديدم كمتر از اين مقدار به نظر مي رسيد. بيشتر ساكنان دهكده سيستاني بودند ،فقط تعداد ي بلوچ كه آن هم بستگي خويشاوندي با كدخدا داشتند در بين آنها به سرمي بردند اما در بيرون از دهكده وضع چنين نبود و چند خانوار بلوچ به طور پراكنده زندگي مي كردند. ...كدخدا پسند خان با ما همكاري مؤثري نداشت ونسبت به انگلیسی ها نفرتی عمیق ودیرینه داشت واگر همت سلطان ابوتراب نماينده حشمت المك قاینی نبود،نمي توانستيم آذوقه و اجناس مورد نياز خود را فراهم كنيم. ...سيستاني هادرباره وي-كدخدا پسند خان رخشاني - مي گفتندكه او سيستاني نيست و اصليت او بلوچ است. پسند خان رخشاني از موقعيت والايي بر خوردار بود. او كه اصليتي چادرنشين و بيابانگرد داشت،رياست ايل رخشانی وتیره های گرگیج وسارانی وسایر تیره های قوم خویش را كه شمار آنها به هزار خانوار مي رسيد عهده دار بود. افراداين ايل در منطقه گدار شاه وبند سيستان كه قسمتي جزو قلمرو ايران وقسمتي جزو خاك افغانستان محسوب مي شد زندگي مي كردند. ...قلعه سكوهه دو تپه رااز كل سه تپه در بر مي گيرد هر چند ديوارهاي خارجي آن مرمت شده و تقريباٌسالم است ليكن اتاقهاو قسمت داخلي آن به كلي ويران شده و به اصطبل بد منظره اي تبديل گرديده است. اين قلعه به صورت پادگاني در اختيار يك سلطان يا سوبادار و چند سرباز ازهنگ قاينات قرار داده شده است و كدخدا ي رخشاني بر فراز تپه سوم زندگي مي كند) رخشانی های منطقه میانکنگی از زمان سردارمحمدرضاخان در منطقه کنگ افغانستان ومیانکنگی سیستان سکنی گزیده اند وبه زبان بلوچی تکلم میکنند که طایفه سارانی وگرگیج نیز به ترتیب ، تیره های منشعب از رخشانی بادینی ورخشانی جمال دینی می باشند. رخشاني هاي كرمان از دوره صفويه ودر دوره سردار شهداد خان رخشاني (1139هجري قمري)در كرمان مي زيسته اند وپس از استقلال پاكستان گروهي ديگر به آنها پيوسته اند در كتاب مجمع التواريخ به اين موضوع اشاره گرديده است : سيد احمد شاه پسر كوچك شاه سلطان حسين صفوي پس از قتل پدرش توسط محمود افغان در كرمان سربه شورش برداشته بود وحكومتي مستقل برپا داشته ، به جنگ با افغانها پرداخت كه در اين كار گروهي از طوايف مختلف رخشاني به سركرده گي سردار شهداد خان رخشاني به ياري وي پرداختند وآخر الامر تيره كمبرزهي رخشاني موفق گرديدند اشرف افغان را سربريده وبه در گاه نادر شاه افشار پيشكش نمايند. رخشانی های سرخس ومشهد از اعقاب سردار عیسی خان رخشانی اند. چون دولت روسیه نسبت به مسلمانان ظلم وستم فراوانی روا می داشته ؛ لذاسردار عیسی خان رخشانی ، پس از درگیری وجنگ پارتی زانی با دولت جبار روسیه با تمامی اعضای طایفه اش وارد خاک ایران گردیدند.و از انجا به خراسان شمالی (مشهد وسرخس )کوچ می نمایند ونیمی از اعضای این گروه به افغانستان مهاجرت می کنند.ولی پس از صلح با دولت مذکور دوباره به روسیه باز می گردند وتنها 100 خانوار آنها در خراسان متفرق می شوند وترجیح می دهندهویت ایرانی خویش را حفظ نمایند.قسمتی از آنهادر شهرستان دلگان روستای چاه محمدوقسمتی در دهنو رودبارکرمان می باشند. « شرف» یا «مئیار» رخشانی عبارت است از : ۱ـ پذیرائی و مواظبت از مهمان. ۲ـ امانت داری و درستکاری. ۳ـ در پناه گرفتن هر کسی که تقاضا نماید و محافظت و نگهداری از او تا پاي جان . ۴ـ گرفتن بئریا انتقام یعنی خونی در بدل خونی که ریخته شود مگر آنکه خون آشتی را استوار گرداند. ۵ـ پرهیز ازکشتن زن و پسر نابالغ، کولی و کسی که غیر دین باشد ولی با آرامش در همسایگی شان به کار و زنده گی بپردازد. ۶ـ پرهیز از کشتن دشمنی که به زیارت گاهی پناه گزین شده باشد. ۷ـ آمرزیدن دشمن اگر زنی از طایفه او برای آمرزش خواهی آید. ۸ـ آتش بس و آشتی اگر کسی قران بر سرنها ده و میانجی گردد. ۹ـ کشتن زنا کار چون او را زنهار نشاید». منابع : کتاب زادسروان سيستان (غلامعلي رييس الذاكرين) کتاب عشاير وطوايف سيستان وبلوچستان(ايرج افشار سيستاني) کتاب جغرافياي نيمروز(ذوالفقار كرماني) کتاب سيستان(جي پي تيت)غلامعلي رييس الذاكرين کتاب تاریخ بلوچستان پاکستان(بلوچ قوم كي تاريخ) کتاب سفرنامه خراسان وسیستان (ادوارد تیت انگلیسی ) زاروبین، ژوزف الفبنین (تحقیقاتی پیرامون زبان بلوچی وگویش رخشانی) کتاب حمزه آذرك : (دكتر محمد تقي رخشاني) کتاب احيائ الملوك (ملك شاه حسين سيستاني ) کتاب مجمع التواريخ _(میرزا محمد خلیل مرعشي صفوی) نشریهء سیاسی، فرهنگی، تاریخی و اجتماعی افغانستان-خاوران -کامل انصاری :نویسنده افغانی کتاب شاهنامه :حکیم ابوالقاسم فردوسی

روحانی شهیدرحمت الله بامری فرزندمهیم درسال 1345 در روستای چاه محمدازتوابع شهرستان دلگان درخانواده ای کشاورزبه دنیا آمد.اودوره ابتدائی رادردبستان روستابه پایان رساندوبرای ادامه تحصیل دوره راهنمائی به مرکز بخش دلگان رفت.بعدازدوره راهنمائی باهدایت حجت الاسلام سجادی واردحوزه علمیه امام امیرالمومنین (ع)ایرانشهرگردیدوسپس جهت ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم هجرت نمودودرهمان جابودکه درسال 1364باخانمی ازقم ازدواج نمودویکسال بعدصاحب دختری گردیدکه اسم آن رافاطمه نهاد.اوچندین باربه جبهه رفت. ودرآخرین ماموریتش درمنطقه غرب کشوراشنویه کردستان توسط گروهک منافق کومله درتاریخ03/09/1366به شهادت رسید.وپیکرش بعدازچندروز دربهشت زهرا چاه محمد دفن گردید.

به طواف کعبه رفتم به حرم رهم ندادند،که تودربرون چه کردی که درون خانه آیی

خاطره ای از پدرشهید:رحمت الله اخلاق پسندیده ای داشت،قرآن خوان وباخدابود.اوقرآن رانزدمادربزگش قبل ازدبستان یادگرفته بود.سفارش به دینداری وامانت داری می کردوهمیشه سعی درترویج دین داشت.

همسرشهید:انگیزه ام از ازدواج باشهیداشتغال به تحصیل درمعارف اهل بیت(ع)ومخصوصااستخاره ای که باقرآن گرفته بودم.

برادرشهیدرستم بامری:شهید درفعالیت های اجتماعی گوی سبقت را ازهمه ربوده بوداوپایه گذار مسجدحضرت ولیعصر(عج)چاه محمدبود.یادم می آیدیکی ازآشنایان سیگار می کشید،شهید به اوگفت اگرسیگار راترک نکنی من به خانه شما نمی آیم واین باعث شد که آن فرد سیگار راترک کند.

وصیت نامه شهید:تادفع فتنه مامور به جنگیم.ماموریت جنگی داریم تاقرآن بماندوباقطرهقطره خون شهداءآبیاری شود وسپس ثمردهد.امیدما این است که ازثمردرخت اسلام برای گسترش دین اسلام برتمام جهان استفاده شود.

گل اشکم شبی وا میشدای کاش،همه دردم مداوامی شد ای کاش،به هرکس قسمتی دادی خدایا،شهادت قسمت ما می شدای کاش.